16 ข้อเท็จจริง ตอบปัญหาคาใจ ก่อนวัคซีนโควิด-19

หลังมีคำถามขึ้นมากมายในสังคม ทำให้หลายคนลังเลที่จะฉีดวัคซีนโควิด-19 เพราะได้ยินว่ามีคนตายบ้าง วัคซีนไม่ได้มาตรฐานบ้าง หรือให้รอวัคซีนตัวใหม่เข้าไทย จนกลัวการไปฉีดวัคซีนรอบแรก

เมื่อ 11 พ.ค. 64 ที่ผ่านมา ร่วมกันจัดเสวนาหัวข้อ “ผ่าวัคซีน COVID-19 ฟังชัด ๆ กับ ทีมแพทย์ 3 สถาบัน” โดย คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล และคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ตอบปัญหาที่หลายคนสงสัยผ่านช่อง Rama Channel สรุปปัญหารวมไว้เป็น 16 ข้อ เพื่อคลายกังวลก่อนฉีดวัคซีนโควิด มีการตอบคำถามไว้ดังนี้

 

ข้อเท็จจริง

1. เขาว่าฉีดแล้วตาย ?

คำตอบ : ในประเทศไทยมี 1.7 ล้านคน ที่ฉีดวัคซีนแล้ว ยังไม่มีคนตายที่พิสูจน์ได้ว่ามาจากผลของวัคซีน (ณ วันที่ 10 พ.ค. 2564) แต่มีคนตายจากโควิดทุกวัน

 

2. ฉีด ไม่ฉีด หรือ รอ ?

คำตอบ : ฉีดเลย ฉีดแล้วโอกาสติดลดลงครึ่งหนึ่งทันที และช่วยป้องกันคนในครอบครัว โดยเฉพาะเด็กๆ ที่ตอนนี้ยังไม่มีวัคซีน

 

3. วัคซีนยี่ห้อไหนดีกว่ากัน ?

คำตอบ : ทุกยี่ห้อประสิทธิภาพในภาพร่วมไม่ต่างกัน ที่ต้องมีหลายยี่ห้อไม่ใช่เพื่อแข่งขันแต่ก็เพื่อช่วยกันระดมฉีดให้ทุกตัวที่มีให้มีการครอบคลุมประชากรมากทีสุด อิสราเอล อเมริกา อังกฤษ จีน ใช้วัคซีนต่างชนิดกัน แต่กลับสู่ภาวะปกติได้เหมือนกัน

 

4. ป้องกันไวรัสกลายพันธุ์ได้ ?

คำตอบ : ได้ ไวรัสกลายพันธุ์บางตัว ทำให้ประสิทธิภาพวัคซีนลดลง แต่ถึงลดลงก็ยังมีประสิทธิภาพอยู่

 

5. วัคซีนโควิด เข็ม 1 กับ เข็ม 2 คนละยี่ห้อได้หรือไม่ ?

คำตอบ : ทำได้แต่ไม่แนะนำ ยกเว้นกรณีหมอเห็นว่าจำเป็น ตอนนี้เมื่อฉีดเข็มแรก ระบบจะจองเวลา/สถานที่ สำหรับฉีดเข็ม 2 ให้ทันที ยิ่งเปลี่ยนจะยิ่งช้า

 

6. โอกาสเกิดคลัสเตอร์ใหม่ ?

คำตอบ : สถานการณ์ตอนนี้เป็นสัญญาณเตือนว่า การระบาด เกิดได้ทุกชุมชน ถ้าไม่อยากเป็นคลัสเตอร์ใหม่ ต้องรีบฉีดวัคซีนให้เร็วที่สุด

 

7. เมื่อใดจะกลับสู่ภาวะปกติ ?

คำตอบ : ยิ่งฉีดวัคซีนได้ครอบคลุมมาก ยิ่งกลับสู่ภาวะปกติได้เร็วเราต้องฉีด 100 ล้านโดส ถ้าได้วันละ 3 แสน ต้องใช้เวลา 10 เดือนถ้าจะปลดล็อกภายในสิ้นปีต้องร่วมมือกันฉีดให้เร็วกว่านั้น

 

8. หมอพร้อมแค่ไหน ?

คำตอบ : หมอพร้อมแล้ว มิถุนายนนี้ ถ้าวัคซีนพร้อม คนรับวัคซีนพร้อมฉีดได้ทันที

9. ผลข้างเคียงอาการเป็นอย่างไร ?

คำตอบ : ผลข้างเคียงที่เป็นอาการแพ้จริงๆ มีเพียง 1 ในแสน ส่วนไข้ต่ำ ปวด บวม แดง ร้อน มีรายงานไม่ถึง 10% มีไข้เป็นอาการปกติแสดงว่าร่างกายมีปฎิกิริยาตอบสนองต่อวัคซีน อายุน้อย/เพศหญิงเป็นมากกว่า

 

10. ทำให้เกิดลิ่มเลือดอุดตันจริงไหม ?

คำตอบ : การฉีดไม่เพิ่มปรากฎการณ์เกิดลิ่มเลือดทั่วไป แต่เป็นลิ่มเลือดอุดตันชนิดพิเศษพบน้อยมาก ยังไม่พบในคนไทยและรักษาได้ แต่ถ้าติดโควิดมีโอกาสเกิดลิ่มเลือดอุดตันมีมากกว่า

 

11. มีอาการชาครึ่งตัวหลังฉีดไหม ?

คำตอบ : อาการชาหรืออ่อนแรงครึ่งตัวเกิดได้ เป็นอาการชั่วคราวอาจเกิดร่างกายไม่พร้อม อ่อนเพลีย หรือกลัว หายเป็นปกติได้ 1-3 วัน หรือไม่เกิน 1 สัปดาห์

 

12. ต่างวัยผลข้างเคียงต่างไหม ?

คำตอบ : ต่าง โดยเฉพาะอายุน้อยหรือเพศหญิง พบอาการมากกว่ากรณีผู้สูงอายุและมีโรคประจำตัวไม่ได้ทำให้มีผลข้างเคียงมากขึ้น แต่ถ้าติดอาการจะรุนแรง ดังนั้นต้องรีบมาฉีด

 

13. วัคซีนต่างยี่ห้อ ผลข้างเคียงต่างไหม ?

คำตอบ : มีความแตกต่างต่าง

• แอสตราเซเนกา เป็นวัคซีนเชื้อเป็น ทำให้มีไข้ปวดเมื่อย แต่มีประสิทธิภาพสูงตั้งแต่เข็มแรก
• ซิโนแวค เป็นวัคซีนเชื้อตาย ผลข้างเคียงน้อย แต่ต้องฉีดครบ 2 เข็ม ถึงจะสร้างภูมิคุ้มกันเต็มที่

 

14. กรณีพบอาการข้างเคียงหลังฉีด ?

คำตอบ : ณ จุดฉีดวัคซีนทุกจุดจะมีเจ้าหน้าที่และอุปกรณ์พร้อมดูแลตามมาตรฐาน หลังฉีดจะต้องอยู่ดูอาการ 30 นาที ถ้ามีอาการข้างเคียงสามารถแก้ไขส่งต่อได้ทันที

 

15. ทำไมให้คนแก่ฉีดซิโนแวค ?

คำตอบ : ก่อนหน้านี้จริงๆ ก็ไม่ได้มีข้อห้าม แต่ตอนหลังมีผลการศึกษาเพิ่มขึ้นที่ยืนยันว่าปลอดภัย ทีมหมอจึงเสนอให้ปลดล็อกเรื่องอายุ มีตัวไหนจะได้ฉีดตัวนั้นก่อนแต่ไม่ได้บังคับ

 

16. ใครบ้างที่ไม่ควรฉีด ?

คำตอบ : กำลังเจ็บป่วย, มีโรคประจำตัวอาการหนัก, โรคหัวใจที่มีภาวะหัวใจวาย หรือหัวใจเต้นผิดจังหวะอยู่ ต้องให้แพทย์ประจำตัวประเมิน, หญิงตั้งครรภ์น้อยกว่า 12 สัปดาห์

 

7 ข้อควรทราบ ก่อนเข้ารับการฉีดวัคซีนโควิด 19

ที่มา: ศูนย์ข้อมูล COVID-19, ผ่าวัคซีน COVID-19 ฟังชัด ๆ กับ 3 สถาบัน