ทานอาหารเสริมมากไป เสี่ยงตกค้างไหม

ปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์เสริมอาหารหรือที่รู้จักกันดีว่า “อาหารเสริม” ให้เลือกรับประทานเป็นทางเลือกในการบำรุงสุขภาพก่อนที่จะเจ็บป่วย รวมทั้งช่วยเสริมสร้างวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็น แล้วเคยสงสัยกันไหมคะว่า ถ้าเรารับประทานอาหารเสริมมากเกินไป จะเป็นอันตราหรือตกค้างในร่างกายหรือไม่ บทความนี้มีคำตอบให้ค่ะ

ทำความรู้จัก อาหารเสริม 

อาหารเสริม หรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร คือ ผลิตภัณฑ์ที่ประกอบด้วยส่วนประกอบของอาหาร (Dietary Ingredient) ตั้งแต่ 1 ชนิดขึ้นไป โดยผลิตมาเพื่อมุ้งเน้นการรับประทานเสริมจากอาหารปกติที่เราทานในทุก ๆ วัน ตัวอย่างส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เช่น วิตามิน เกลือแร่ แร่ธาตุ กรดอมิโน สมุนไพร เอนไซม์ เป็นต้น ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารถูกผลิตออกมาหลายรูปแบบ เช่น เม็ดแป้ง เม็ดแคปซูล ชนิดผงชงดื่ม เจลลี่ รวมถึงเครื่องดื่มต่าง ๆ เป็นต้น 

อาหารเสริม ทานมากไปอันตรายไหม ? 

เมื่อเรารับประทานอาหารอาหารเสริม ร่างกายจะส่งสารอาหารต่าง ๆ ไปยังอวัยวะที่จำเป็นต้องใช้งานสารอาหารเหล่านั้น หากมีปริมาณสารมากเกินไปก็จะถูกเก็บไว้ในร่างกายหรือขจัดออกตามลักษณะของสารนั้น ๆ เช่น กลุ่มวิตามินที่ละลายในน้ำ คือ วิตามินซี วิตามินบี ฯลฯ จะถูกขจัดออกทางปัสสาวะ ผ่านการกรองของไต ซึ่งแตกต่างจากกลุ่มของสารหรือวิตามินที่ละลายได้ดีในไขมัน เช่น วิตามินเอ วิตามินดี วิตามินอี และวิตามินเค ที่จะถูกเก็บไว้ในร่างกายในชั้นของไขมัน ซึ่งกลุ่มสารอาหารหรือวิตามินที่ละลายในไขมันจะทำให้เกิดผลเสียต่อเร่างกายได้มากกว่ากลุ่มที่ละลายได้ในน้ำ  

ดังนั้น การรับประทานอาหารเสริมปริมาณมากต่อเนื่องกันเป็นเวลานาน ก็อาจทำให้สารอาหารบางชนิดตกค้างและสะสมอยู่ในร่างกาย หรือทำให้ตับ ไต ทำงานหนักขึ้นได้ ซึ่งอาจทำให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพของเรา นอกจากนี้ ยังควรระวังเรื่องการรับประทานในขนาดที่สูงเกินไป ที่อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงของอาหารเสริมชนิดนั้น ๆ ได้ รวมถึงการรับประทานร่วมกับยาที่รักษาโรคประจำตัว อาหารเสริมบางชนิดอาจลดหรือเพิ่มประสิทธิภาพของยา ซึ่งอาจทำให้เป็นอันตรายได้เช่นกัน

การรับประทานอาหารเสริมจึงเป็นทางเลือกที่เราสามารถ “เลือก” ที่จะไม่บริโภค หรือบริโภคแต่น้อยได้ หากเรารับประทานอาหารที่หลากหลายและเพียงพอในแต่ละวัน และหากเราเลือกทานอาหารเสริม ก็ควรทานในขนาดและปริมาณที่แพทย์หรือเภสัชกรแนะนำ เพื่อให้เหมาะสมกับสุขภาพของแต่ละคน หากเรามีโรคประจำตัวที่ต้องทานยาเป็นประจำ ก็ควรแจ้งแพทย์และเภสัชกรก่อนเลือกรับประทานอาหารเสริมทุกครั้ง 

ผู้เขียน 

ภญ.มนสุดา อร่ามกิจโพธา

เภสัชกร