Facebook
Line
Twitter
ช่วงฤดูหนาวแต่ละปี อากาศที่แห้งเย็น ลมสงบ มีโอกาสที่จะพบเจอควันพิษได้ง่ายขึ้น ทั้งจากไฟไหม้โรงงานเก็บวัสดุเคมี เผาป่า รวมถึงลมที่สงบทำให้ได้กลิ่นสารเคมีจากโรงงานในระแวกใกล้บ้านชัดเจนขึ้น พวกหน้ากากอนามัย หรือ หน้ากาก N95 ก็ป้องกันสารเคมีไม่ได้ ควันแบบไหนมีอันตรายอย่างไร ต้นเหตุมาจากวัสดุชนิดใด อาการเด่นชัดหลังได้รับควันเป็นอย่างไร ลองมาศึกษากันทีละแบบกัน
คาร์บอนไดออกไซด์
วัสดุ: ไม้ ถ่านหิน แก๊สธรรมชาติ น้ำมัน
พบทั่วไปตามท้องถนนจากควันรถทั่วไป ไม่ก่อให้เกิดอันตรายโดยตรง แต่ถ้าสูดดมมาก จะทำให้ผู้รับสารหายใจช้าลง เริ่มไม่รู้สึกตัว อาจถึงขั้นหมดสติในบางราย
คาร์บอนมอนนอกไซด์
วัสดุ: ทั่วไป
ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่มีรส แต่มีความเป็นพิษที่ร้ายแรงต่อมนุษย์
ก๊าซไฮโดรเจนไซยาไนด์
วัสดุ: ถ่านหิน พลาสติก ยาง เส้นใย ขนสัตว์ หนังสัตว์ ไม้
ถ้าได้รับปริมาณน้อย ทำให้มึนงง หายใจเร็ว อาเจียน ปวดหัว แสบคอ แสบจมูก แน่นหน้าอก หากได้รับปริมาณมากอาจทำให้หมดสติ ชัก และเสียชีวิตได้
ก๊าซฟอสจีน / ก๊าซคาร์บอนิลคลอไรด์
วัสดุ: ยาปราบศัตรูพืช, การใช้ฟอสจีน
ไม่มีสี มีแต่กลิ่นเหม็น เมื่อได้รับจะมีอาการ น้ำตาไหล คอแห้ง ไอ แน่นหน้าอก ถ้าได้รับสารนี้ประมาณ 2-6 ชั่วโมง ชีพจรจะเบาลง อาจจะช็อคหมดสติและเสียชีวิตได้
ก๊าซไฮโดรเจนคลอไรด์
วัสดุ: เผาไหม้วัสดุที่มีองค์ประกอบของคลอรีน
ไม่มีสี มีฤทธิ์กัดกร่อน มีสภาพเป็นกรด ทำให้เกิดอันตรายได้
ก๊าซไฮโดรเจนซัลไฟด์
วัสดุ: เกิดจากกระบวนการผลิตในโรงงานฟอกหนัง โรงงานผลิตกาว
ก๊าซที่มีอันตรายมาก หากได้รับในอากาศ 30-60 นาที ทำให้เสียชีวิตทันที เนื่องจากขาดออกซิเจน หมดสติ
ก๊าซแอมโมเนีย
วัสดุ: ฟอกหนัง
ก๊าซทำให้จาม แสบคอ น้ำตาไหล หายใจขัด ถ้าได้รับปริมาณมากอาจหมดสติและเสียชีวิต
ก๊าซอะโครลีน
วัสดุ: ต้นไม้ ยาสูบ น้ำมัน
เมื่อได้รับพิษจะทำให้น้ำตาไหล ระคายเคืองอย่างรุนแรงต่อดวงตา ผิวหนัง ระบบทางเดินหายใจ
วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้น
1. หากโดนผิวหนัง ให้ล้างบริเวณที่ถูกสารเคมี โดยใช้น้ำสะอาดล้างให้มากที่สุดเพื่อให้เจือจาง ถ้าสารเคมีถูกเสื้อผ้าให้ถอดเสื้อผ้าออกก่อน
2. หากเข้าตา ให้ล้างตาด้วยน้ำสะอาดทันที โดยเปิดเปลือกตาขึ้นให้ไหลผ่านตาอย่างน้อย 15 นาที แล้วรีบนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็ว
3. หากการสูดดมควันพิษเข้าไป ให้ย้ายผู้ป่วยไปที่ที่มีอากาศบริสุทธิ์หรือมีอากาศถ่ายเท และทำการประเมินการหายใจ หรือการเต้นของหัวใจ ที่สำคัญ ควันพิษจากสารเคมีไม่สามารถป้องกันได้ด้วยหน้ากากอนามัย หรือ N95 จึงอย่าอยู่ในบริเวณที่มีควันพิษ
4. หากผู้ป่วยมีอาการชีพจรอ่อน ให้ทำการปั๊มหัวใจช่วยชีวิต หรือ CPR และโทร.แจ้งบอร์สายด่วนศูนย์แพทย์ฉุกเฉิน โทร. 1669
ทั้งนี้ หากยังไม่สามารถออกจากพื้นที่มีควันพิษได้ ควรสวมใส่หน้ากากที่มีไส้กรองทำด้วยชาร์โคลเป็นวัสดุดูดซับ ปิดบ้านให้มิดชิด ติดตามข้อมูลข่าวสารจากหน่วยงานราชการอย่างใกล้ชิด เพื่อเตรียมความพร้อมอยู่เสมอหากมีการประกาศอพยพ
ข้อมูลจาก: หนังสือการจัดการความปลอดภัยในงานก่อสร้าง, PDS, โรงพยาบาลพิษณุเวช
ภาพปกจาก: Unsplash
อ่านอะไรต่อดี ?
ควันพิษจากสารเคมี ปฐมพยาบาลเบื้องต้นอย่างไร
ไฮโดรเจนไซยาไนด์ สารพิษอันตรายถึงชีวิต
กรดไหลย้อน ปล่อยไว้นาน อาจเป็นมะเร็งได้
หากใครมีข้อสงสัยเกี่ยวกับเรื่อง ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ยา และปัญหาเรื่องสุขภาพ สามารถปรึกษาเภสัชกรที่ร้านขายยา Fascino ผ่านระบบเทเลฟาร์มมาซี เรายินดีให้คําปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพทุกช่องทาง
- ปรึกษาง่าย ๆ ไม่ต้องโหลดแอป ได้ที่ https://telepharmacy.fascino.co.th/
- Facebook : https://m.me/fascinohealthcarethailand
- Line : https://lin.ee/3mHf2nZ
- โทร : 02-111-6999